115η επέτειος Ανακάλυψης των Ακτίνων Χ σήμερα και η google αφιερώνει το logo της σε αυτήν την τόσο σημαντική ανακάλυψη κυρίως...
για την υγεία του ανθρώπου. Η συσκευή ακτίνων Χ ανακαλύφθηκε το 1895 έφερε μία πραγματική επανάσταση στην ιατρική, καθώς επέτρεπε τον έγκαιρο εντοπισμό τραυματισμών και ασθενειών που δεν ήταν εμφανείς. Οι ακτίνες Χ πρωταρχικά χρησιμοποιήθηκαν από την Ιατρική ως διαγνωστικό εργαλείο με τη μορφή της ακτινογραφίας και από τη Φυσική και τη Χημεία με τη μορφή της κρυσταλλογραφίας. Οι ακτίνες Χ βρίσκουν χρήση στην ιατρική διάγνωση και στην κρυσταλλογραφία. Επειδή είναι ιονίζουσα ακτινοβολία, η έκθεση σε αυτές μπορεί να είναι επικίνδυνη. Είναι επίσης γνωστές ως Ακτινοβολία Röntgen από τον Γερμανό φυσικό, Βίλχελμ Ρέντγκεν (Wilhelm Röntgen) που τις ανακάλυψε στα τέλη του 19ου αιώνα. Οι ακτίνες Χ εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται ευρύτατα και ν' αποτελούν πολύτιμο μέσο έρευνας Το Νοέμβριο του 1895, ο Ρέντγκεν, καθηγητής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Βίρτσμπουργκ, πειραματιζόταν με τη ροή του ηλεκτρισμού διαμέσου ενός σωλήνα κενού. Η ηλεκτρική συσκευή που χρησιμοποιούσε περιβαλλόταν πλήρως από μαύρο χαρτόνι, αδιαπέραστο από το φως. Όμως, όταν άνοιξε το διακόπτη του ρεύματος, παρατήρησε ένα αμυδρό φως που προερχόταν από μια οθόνη, η οποία βρισκόταν σ' ένα διπλανό τραπέζι. Όταν ανοιγόκλεινε το ρεύμα, αντίστοιχα εμφανιζόταν και χανόταν η λάμψη από την οθόνη. Τις επόμενες εβδομάδες, ο Ρέντγκεν ήταν εντελώς απορροφημένος με το να διερευνά αυτές τις μυστηριώδεις ακτίνες, οι οποίες μπορούσαν να διεισδύουν στην ύλη. Η πιο εντυπωσιακή του ανακάλυψη έγινε όταν έβαλε το χέρι του στη διαδρομή των ακτινών και είδε τη σκιά των οστών του χεριού του να εμφανίζεται στην οθόνη. Ο Ρέντγκεν δεν είχε ιδέα όσον αφορά το τι ήταν αυτές οι ακτίνες. Έτσι, δανειζόμενος το «Χ» από την άλγεβρα, όπου αυτό αντιπροσωπεύει το άγνωστο, τις ονόμασε ακτίνες Χ..Η ανακάλυψη ανακοινώθηκε το 1895 και γρήγορα κατέστη σημαντική η βοήθεια της στις ιατρικές διαγνώσεις.
για την υγεία του ανθρώπου. Η συσκευή ακτίνων Χ ανακαλύφθηκε το 1895 έφερε μία πραγματική επανάσταση στην ιατρική, καθώς επέτρεπε τον έγκαιρο εντοπισμό τραυματισμών και ασθενειών που δεν ήταν εμφανείς. Οι ακτίνες Χ πρωταρχικά χρησιμοποιήθηκαν από την Ιατρική ως διαγνωστικό εργαλείο με τη μορφή της ακτινογραφίας και από τη Φυσική και τη Χημεία με τη μορφή της κρυσταλλογραφίας. Οι ακτίνες Χ βρίσκουν χρήση στην ιατρική διάγνωση και στην κρυσταλλογραφία. Επειδή είναι ιονίζουσα ακτινοβολία, η έκθεση σε αυτές μπορεί να είναι επικίνδυνη. Είναι επίσης γνωστές ως Ακτινοβολία Röntgen από τον Γερμανό φυσικό, Βίλχελμ Ρέντγκεν (Wilhelm Röntgen) που τις ανακάλυψε στα τέλη του 19ου αιώνα. Οι ακτίνες Χ εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται ευρύτατα και ν' αποτελούν πολύτιμο μέσο έρευνας Το Νοέμβριο του 1895, ο Ρέντγκεν, καθηγητής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Βίρτσμπουργκ, πειραματιζόταν με τη ροή του ηλεκτρισμού διαμέσου ενός σωλήνα κενού. Η ηλεκτρική συσκευή που χρησιμοποιούσε περιβαλλόταν πλήρως από μαύρο χαρτόνι, αδιαπέραστο από το φως. Όμως, όταν άνοιξε το διακόπτη του ρεύματος, παρατήρησε ένα αμυδρό φως που προερχόταν από μια οθόνη, η οποία βρισκόταν σ' ένα διπλανό τραπέζι. Όταν ανοιγόκλεινε το ρεύμα, αντίστοιχα εμφανιζόταν και χανόταν η λάμψη από την οθόνη. Τις επόμενες εβδομάδες, ο Ρέντγκεν ήταν εντελώς απορροφημένος με το να διερευνά αυτές τις μυστηριώδεις ακτίνες, οι οποίες μπορούσαν να διεισδύουν στην ύλη. Η πιο εντυπωσιακή του ανακάλυψη έγινε όταν έβαλε το χέρι του στη διαδρομή των ακτινών και είδε τη σκιά των οστών του χεριού του να εμφανίζεται στην οθόνη. Ο Ρέντγκεν δεν είχε ιδέα όσον αφορά το τι ήταν αυτές οι ακτίνες. Έτσι, δανειζόμενος το «Χ» από την άλγεβρα, όπου αυτό αντιπροσωπεύει το άγνωστο, τις ονόμασε ακτίνες Χ..Η ανακάλυψη ανακοινώθηκε το 1895 και γρήγορα κατέστη σημαντική η βοήθεια της στις ιατρικές διαγνώσεις.
Παραγωγή ακτίνων Χ
Ο πιο συνηθισμένος τρόπος παραγωγής ακτίνων Χ είναι μέσω της επιτάχυνσης ηλεκτρονίων από δυναμικό τάξης μεγέθους των δεκάδων χιλιάδων βολτ και πρόσπτωσή τους σε στόχο ο οποίος αποτελείται από μεταλλικό υλικό μεγάλου ατομικού αριθμού. Τα ηλεκτρόνια προσπίπτοντας στο στόχο χάνουν σταδιακά την ενέργεια τους, εφ΄ όσον υφίστανται επιβραδύνσεις από τα άτομα του υλικού του στόχου. Εντούτοις η ενέργεια που αποδίδουν στα άτομα του στόχου είναι αρκετή για να διεγείρει και ηλεκτρόνια των εσωτερικών στοιβάδων των ατόμων. Αποτέλεσμα αυτού είναι η συμπλήρωση των στοιβάδων αυτών από ηλεκτρόνια υψηλότερων ενεργειακά στοιβάδων και έτσι παράγονται τα φωτόνια των ακτίνων Χ. Επειδή τα ηλεκτρόνια που έχουν επιταχυνθεί αρχικά εναποθέτουν συγκεκριμένες τιμές ενέργειας στα άτομα του στόχου, το φάσμα που προέρχεται από την αποδιέγερση και συμπλήρωση των στοιβάδων των ατόμων του μεταλλικού στόχου, είναι γραμμικό. Υπάρχει όμως και ένα συνεχές τμήμα του φάσματος των ακτίνων Χ το οποίο προέρχεται από τη λεγόμενη ακτινοβολία πέδησης (Bremsstrahlung) που δίνεται από τα ηλεκτρόνια που επιταχύνονται από το ισχυρό ηλεκτρικό πεδίο που υπάρχει κοντά στον μεγάλου ατομικού αριθμού πυρήνα.
ΟΙ ΑΚΤΙΝΕΣ Χ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Οι ακτίνες Χ είναι ένα είδος αόρατης ηλεκτρομαγνητικής ραδιενέργειας βραχέος μήκους κύματος. Συνδέονται άμεσα με τα ραδιοκύματα και τα κύματα φωτός. Οι γιατροί γνωρίζουν μέχρι ποιου βαθμού ο κάθε ιστός του σώματος απορροφά τις ακτίνες Χ. Όσο λιγότερο συμπαγής είναι μια ουσία, τόσο μεγαλύτερη είναι η ικανότητα των ακτινών Χ να τη διαπερνούν. Οι μαλακοί ιστοί του σώματος -το δέρμα, το λίπος, οι μύες και το αίμα-είναι πιο διαφανείς από τις πιο σκληρές και συνεκτικές ουσίες, όπως είναι τα οστά. Έτσι, όταν μια δέσμη ακτινών Χ κατευθύνεται σε κάποιο μέρος του σώματος (π.χ. στο πόδι), οι ακτίνες διαπερνούν εύκολα τους μαλακούς ιστούς, δεν διαπερνούν όμως το οστό, το οποίο ρίχνει μια σκιά. Επειδή οι ακτίνες Χ μαυρίζουν το φωτογραφικό φιλμ, η σκιά του οστού εμφανίζεται λευκή. Οι μαλακοί ιστοί φαίνονται στο φιλμ βαθύ γκρίζο.
ΠΟΤΕ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΑΚΤΙΝΕΣ Χ;
Οι ακτίνες Χ δίνουν φωτογραφική εικόνα των μερών του σώματος. Η εικόνα αυτή επιβεβαιώνει ή καταρρίπτει τη διάγνωση του γιατρού, συνήθως μετά από άλλα τεστ, όπως εξετάσεις αίματος ή ούρων. Η απλούστερη μορφή ακτινολογικής εξέτασης είναι η «φωτογράφηση», της οποίας οι εικόνες δείχνουν πολύ καλά τα οστά και τις συμπαγείς περιοχές του σώματος, όπως είναι οι όγκοι. Συνήθως, μ' αυτό τον τρόπο εξετάζονται ο θώρακας, το κρανίο, η σπονδυλική στήλη και άλλα τμήματα του σκελετού. Τα όργανα που είναι «κούφια» ή γεμάτα με υγρό δεν φαίνονται καλά στις απλές ακτινογραφίες, αυτό όμως λύνεται με τη χρησιμοποίηση χρωστικών ουσιών και άλλων σχετικών τεχνικών (βλέπε σχετικό κεφάλαιο σελ. 126). Πολλές φορές, τις τεχνικές αυτές αντικαθιστά η αξονική τομογραφία,με την οποία παράγονται εγκάρσιες εικόνες του σώματος και ο ασθενής εκτίθεται λιγότερο στη ραδιενέργεια.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου